|
علمی-اجتماعی
|
||||||||||||||||
|
یک شنبه 11 تير 1396برچسب:, :: 17:49 :: نويسنده : شمیلا سیامکی
ضروب شانزده‌گانه
تا آن جا که دانستیم، قیاس اقترانی دارای دو مقدمه است؛ صغرا و کبرا. هر یک از این دو مقدمه ممکن است یکی از محصورات چهارگانه(موجبه کلیه، موجبه جزئیه، سالبه کلیه و سالبه جزئیه) باشد؛ یعنی برای صغرا و کبرا چهار حالت متصور است. پس بر روی هم هر یک از اشکال قیاس شانزده‌حالت دارد که هر حالت را یک «ضرب» می‌نامند. مجموع شانزده ضرب هر شکل قیاس اقترانی «ضروب شانزده‌گانه» نامیده می‌شوند. از این ضروب شانزده‌گانه برخی منتج‌اند و برخی عقیم. برای انتاج هر شکل شرایطی است که هر ضربی که واجد آن باشد مناج است و هر ضربی که فاقد یکی از شرایط یا هر دو باشد عقیم است.
شکل اول: شکل اول در صورتی منتج است که صغرای آن موجبه و کبرای آن کلیه باشد خواه صغرا جزئیه و یا کبرا سالبه باشد. بنابراین با لحاظ کردن این دو شرط، در بین ضروب شانزده‌گانه، چهر ضرب منتج خواهد داشت. مثلاً این ضرب از ضروب عقیم است: حسن دانشجوی این کلاس نیست؛ همه دانشجویان این کلاس کوشا هستند؛ ــــ
شکل دوم: انتاج در شکل دوم مشروط به دو شرط است: یکی آن که دو مقدمه در سلب و ایجاب مختلف باشند؛ دیگر آن که کبرا کلیت داشته باشد. ضروب منتج در این شکل نیز چهار ضرب است و مابقی عقیم است. ضرب دو مقدمه موجبه در شکل دوم از درجه اعتبار ساقط است؛ زیرا صورت قیاسی معتبری ندارد و با بعضی مواد نتیجه کاذب خواهد داشت؛ مانند: هر اسبی علف‌خوار است؛ هر گاوی علف‌خوار است. هر اسبی گاو است.(؟!)
شکل سوم: انتاج این شکل مشروط به موجبه بودن صغرا و کلیت یکی از مقدمتین است. با توجه به این دو شرط ضروب منتج این شکل شش ضرب است و ده ضرب دیگر عقیم خواهد بود. در ضمن باید توجه داشت که نتیجه این شکل در تمام شش ضرب جزئیه است؛ هر چند که مقدمتین کلی باشد. هر اسبی علف‌خوار است؛ هر گاوی علف‌خوار است. هر اسبی گاو است.(؟!)
نظرات شما عزیزان:
درباره وبلاگ موضوعات آخرین مطالب آرشيو وبلاگ پیوندهای روزانه پيوندها
 نويسندگان
|
||||||||||||||||
|
||||||||||||||||
تبادل
لینک هوشمند
<-PollName->
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت: